گرایش بایدن به سمت رادیکال ترین دیپلمات های دموکرات، تیم سیاست خارجه بایدن چه خصوصیاتی دارند؟ - مجله جهانگیر

گروه بین الملل خبرنگاران جو بایدن نامزد حزب دموکرات که طبق برآورد رسانه ها پیروز انتخابات آمریکا اعلام شده است شامگاه دوشنبه شماری از اعضای تیم سیاست خارجی و امنیتی خودش را معرفی کرد و در یکی از مهم ترین اقدام ها تونی بلینکن را به عنوان وزیر خارجه و جیک سالیوان را به عنوان مشاور امنیت ملی دولت آینده معرفی کرد.

جدیدترین خبرها و تحلیل های ایران و دنیا را در کانال تلگرامی خبرنگاران بخوانید. (کلیک کنید)

جدیدترین خبرها و تحلیل های ایران و دنیا را در کانال اینستاگرامی خبرنگاران بخوانید. (کلیک کنید)

انتصاب تونی بلینکن و جیک سالیوان نقش زیادی در جهت گیری سیاست خارجی آمریکا در دولت جو بایدن خواهد داشت. هم بلینکن و هم سالیوان از مقام های دولت اوباما هستند و در شکل گیری توافق هسته ای با ایران نقش داشته اند با این حال، دیدگاه ها و نظرات آنها در زمینه سیاست خارجی به طیف کلینتون ها که جزو تندروترین جریان های حزب دموکرات ها محسوب می شوند نزدیک است.

بلینکن کیست؟

آنتونی جان بلینکن سیاستمدار آمریکایی 58ساله متولد نیویورک از پدر و مادری یهودی، در طول سه دهه اخیر سمت های ارشد سیاست خارجی در دو دولت آمریکا داشته که متأخرترین آن ها قائم مقام وزیر خارجه، دیپلمات شماره دوی آمریکا بین سال های 2015 تا 2017 در دولت اوباما بوده است. پیش از فعالیت در وزارت خارجه، بلینکن در کاخ سفید دستیار اوباما و معاون اصلی مشاور امنیت ملی کاخ سفید بود.

در دوره اول دولت اوباما او به عنوان مشاور امنیت ملی جو بایدن که آن زمان معاون اوباما بود، فعالیت داشت. پیش از آن به مدت شش سال در کنگره آمریکا بین سال های 2002 تا 2008 به عنوان مدیر ستاد دموکرات کمیته روابط خارجی سنا خدمت کرد، پیش از آن هم در دولت بیل کلینتون عضو شورای امنیت ملی بود و از جمله فعالیت هایش نوشتن متن سخنرانی های کلینتون در زمینه سیاست خارجی بود. او بعداً مشاور ارشد بیل کلینتون در امور اروپا شد.

دیدگاه های سیاست خارجی بلینکن

با آنکه بخش زیادی از فعالیت سیاسی بلینکن در دوران ریاست جمهوری اوباما بوده است تحلیلگران می گویند دیدگاه های او در زمینه سیاست خارجی بیشتر به مادلین آلبرایت، وزیر خارجه دولت بیل کلنیتون نزدیک است تا باراک اوباما.

بلینکن، یکی از طرفداران سرسخت هژمونی آمریکا است و از مداخله نظامی برای حفظ رهبری آمریکا در دنیا حمایت می کند. او به عنوان مثال یکی از حامیان حمله نظامی آمریکا به عراق در سال 2003 است. رویکرد او در حمایت از مداخله نظامی آمریکا در نبرد لیبی و سوریه برای مقابله با حضور منطقه ای روسیه نشان دهنده گرایش های مداخله جویانه او در غرب آسیا است.

از جمله مهم ترین محورهای دیدگاه تونی بلینکن در زمینه سیاست خارجی که احتمالاً در انتخاب او به عنوان وزیر خارجه هم نقش داشته تأکیدی است که بر اتحاد کشورهای دو سوی آتلانتیک برای مقابله با کشورهای مخالف آمریکا و تضعیف آنها دارد.

در مقام مقایسه با سیاست خارجی ترامپ، بلینکن از لحاظ ضرورت تضعیف دشمنان آمریکا با دونالد ترامپ هم نظر است اما راهش را از آنجا از او جدا می کند که معتقد است این کار را باید از طریق هماهنگ سازی سیاست ها با کشورهای اروپایی و به صورت متحد انجام داد.

دیدگاه های بلینکن در خصوص ایران هم از همین تئوری نشئت می گیرد. او همانند ترامپ، هدف غایی اش از هر سیاستی در قبال ایران را تضعیف این کشور می داند اما معتقد است که اگر آمریکا و اروپا در یک جبهه متحد بمانند، نتیجه نهایی مؤثرتر و کارسازتر خواهد بود.

ریشه های این تشابه و تضاد با ترامپ را می توان به وضوح در اظهارات بلینکن در خصوص توافق هسته ای برجام، مشاهده کرد. او با وام دریافت از ادبیات ترامپ، از ضرورت توافق قوی تر با ایران و طولانی تر کردن محدودیت های ایران سخن گفته، اما از طرف دیگر تصریح کرده است که آمریکا باید مسئله بازگشت به برجام را به سکویی برای تقویت روابط با کشورهای اروپایی در جهت تقویت برجام تبدیل کند.

او دو ماه پیش در مصاحبه با شبکه خبری سی بی اس گفت: چنانچه بایدن رئیس جمهور شود و اگر ایران به پایبندی به توافق هسته ای برشود، ما هم همین کار را انجام خواهیم داد.

وی اضافه نمود: اما، ما از این مسئله به عنوان سکویی جهت همکاری با متحدان و شریکانمان در جهت تلاش برای تقویت و طولانی تر کردن این توافق استفاده خواهیم کرد.

او در جای دیگر گفته که حاضر است برای تحقق این سیاست، تمامی تحریم هایی را که دولت ترامپ علیه ایران وضع کرده است حفظ کند. بلینکن خردادماه سال جاری در نشست مجازی کمیته یهودیان آمریکا گفت: ایران باید به پایبندی کامل برجام برشود، در غیر این صورت واضح است که همه تحریم ها پابرجا خواهند ماند. اگر ما به پایبندی توافق برگردیم، همراه با شریکان و متحدانمان که در موضع یکسانی با ما قرار می گیرند، از این مسئله به عنوان سکویی استفاده خواهیم کرد تا به مذاکره بر سر توافقی طولانی مدت تر و قوی تر بپردازیم.

سالیوان کیست؟

جیک سالیوان متولد 28 نوامبر 1976 است. او به عنوان دستیار امنیتی بایدن در دوران معاونت ریاست جمهوری او کار کرده است و یکی از نزدیکترین افراد به هیلاری کلینتون محسوب می شود.

هیلاری کلینتون چند سال پیش در مصاحبه ای درباره اینکه چرا سالیوان را برای حضور در تیم مذاکره کننده آمریکا برای انجام گفت وگوهای محرمانه با ایران انتخاب کرده بود به نیویورک تایمز گفت: او نسبت به کسان دیگری که می شد به این مذاکرات فرستاد تجربیات زیادی نداشت، ولی از اطمینان کامل من برخوردار بود و به جهت اینکه شناخته شده نبود می توانست بدون آنکه توجه زیادی جلب کند به سفر برود و برشود.

با این حال، یک دلیل دیگر برای این انتخاب هیلاری، ظاهراً این بوده که او به راحتی قادر به ایفای نقش پلیس بد در مذاکرات بوده است، این نظری است که تریتا پارسی، بنیانگذار نایاک در کتابی درباره مذاکرات هسته ای دولت اوباما با ایران مطرح کرده است.

پارسی می نویسد: سالیوان همانند کلینتون ترجیح می دهد وزنه مواضعش به سمت شک و تندروی سنگینی کند. او از اینکه در داخل تیم مذاکره کننده آمریکا با ایران نقش پلیس بد را بازی کند هیج مسئله ای نداشت.

در ماه های گذشته سالیوان درباره سیاست دولت ترامپ در قبال ایران و بازگشت به برجام اظهار نظر کرده است و به نظر می رسد او هم همانند بلینکن به استفاده از فشار تحریم ها برای اضافه نمودن مفاد جدید به توافق هسته ای اعتقاد دارد.

بلینکن البته در جایی گفته ابتدا گمان می کرده است تحریم های یکجانبه ای که دولت ترامپ بعد از خروج آمریکا از برجام علیه ایران وضع کرده است اثرگذار نخواهند بود، اما اکنون دیدگاهش در این خصوص را تغییر داده و به همین جهت معتقد است که ایران برای رفع تحریم ها باید امتیاز بدهد.

چندی پیش پایگاه آسیاتایمز بر اساس تحلیل مواضع سالیوان بود که نوشت به نظر می رسد اعضای حزب دموکرات، با آشکار شدن اثرات تحریم ها نظرشان را درباره بازگشت به برجام عوض کرده اند. این رسانه انگلیسی زبان خاطرنشان کرده بود یکی از سردمداران این چرخش موضع، جیک سالیوان، مشاور سابق جو بایدن در امور امنیت ملی و از دستیاران هیلاری کلینتون است.

سالیوان بعد از خروج آمریکا از برجام در مقاله ای برای آتلانتیک نوشته بود تحریم ها علیه ایران تنها در صورتی پیروز خواهند بود که از حمایت دنیای برخوردار باشند و بتوانند حمایت شریکان تجاری ایران را جلب کنند.

با این حال، او اندکی بعد اعتراف کرد که این دیدگاهش اشتباه بوده است و یک سال بعد در مقاله ای مشترک با بیل برنز، مقام سابق حزب دموکرات اعتراف کرد که فشار مالی ناشی از تحریم های یکجانبه آمریکا قابل توجه تر از آن چیزی بوده که آن ها پیش بینی می کرده اند.

سالیوان در سخنانی در ماه مه در اندیشکده هادسون یک بار دیگر این موضع را تکرار کرد و گفت: تحریم ها علیه ایران قدرت دلار و نظام مالی آمریکا را نشان داده است.

سالیوان در جایی دیگر هم گفته است: ایرانی ها باید واقع بین تر باشند. تصور کاهش عمده تحریم ها از سوی ایالات متحده بدون دریافت ضمانت هایی از ایران مبنی بر آغاز مذاکره فوری بر سر توافقی متعاقب که در آن دست کم چارچوب های زمانی توافق بسط داده شده و مسائل مربوط به راستی آزمایی و موشک های بالیستیک قاره پیما حل شده باشند، غیرعملی است.

آسیاتایمز نوشته بین مه 2018 (زمان خروج آمریکا از برجام) و ژانویه سال جاری، موضع سالیوان از بی اثر بودن تحریم های یکجانبه آمریکا به اینکه بدون دریافت ضمانت از تهران، خبری از کاهش تحریم نیست، چرخش پیدا کرده است.

سالیوان در مصاحبه با اندیشکده هادسون گفته است: مخالفان توافق هم اشتباه می کردند، چراکه بازگشت تحریم ها پس از خروج ترامپ از توافق کار ساده ای بود. به نظر من، توافقنامه بعدی باید زمان بندی محدودیت ها موسوم به بند غروب را تمدید کند. وی همچنین گفت: باید تلاش شود عناصر دیگری را هم در توافق تقویت کنیم. من فکر می کنم این یک استراتژی کاملاً قابل قبول و مسیری بسیار عاقلانه تر از آن چیزی است که باعث خروج ایران از توافق و درنهایت جنگ شود.