گردشگری حیات وحش: سمی ترین مارهای جهان کدامند و در کجا یافت می شوند؟ - مجله جهانگیر

شکی نیست که هرگاه اسمی از نیش، سم یا زهر می آید، یکی از اولین چیزهایی که به یاد می آوریم مارها هستند. خزندگان خونسردی که تا به امروز 3400 گونه از آنها شناسایی شده است و تقریبا در بیشتر نقاط کره زمین یافت می شوند. بیشتر مارها زهر ندارند و سمی نیستند. بعلاوه دسته سمی و زهرآگین مارها اغلب اوقات از زهر خود برای شکار طعمه استفاده می نمایند تا دفاع شخصی. در این مقاله در راستای گردشگری حیات وحش، نوع و مکان زندگی سمی ترین مارهای کره زمین را آنالیز خواهیم کرد.

ارتباط این مقاله با گردشگری حیات وحش چیست؟

هنگامی که نام حوزه گردشگری حیات وحش به میان می آید، غالبا فکر به سمت و سوی سفر کردن به منظور مشاهده گونه های مختلف حیوانات سوق پیدا می نماید. درست است که این تعریف کاملا صحیح است اما تمام بخش های گردشگری حیات وحش تنها به این تعریف ختم نمی گردد. قطعا شناخت خطرات مقصد گردشگری ما به همان اندازه ای مهم است که شناخت جاذبه های آن اهمیت دارد. این مسئله در حوزه حیات وحش هم اهمیت خود را حفظ می نماید. شناخت گونه های حیات وحش خطرناک یک منطقه و خودداری از روبرو شدن با آنها دقیقا به همان اندازه مهم است که مشاهده گونه ها اهمیت دارد. در مقالات این چنینی از گردشگری حیات وحش، مقصود این است که بدانیم گونه های خطرناک منطقه ها مختلف کره زمین کدامند و در سفرهای گردشگری حیات وحش خود مراقب کدام حیوانات باشیم و خطرات کدام گونه ها را جدی بگیریم؟

در ادامه با فهرست سمی ترین مارهای دنیا همراه باشید.

Belchers Sea Snake

این امکان وجود دارد که شما به نحوی با این مارهای آبی آشنایی داشته باشید. این گونه از مارها نه تنها کمیاب نبوده، بلکه کاملا معمول و متداول اند؛ به نحوی که شاید تا به حال یکی از آنها را از نزدیک دیده باشید. این گونه از مارها با طرح راه راه بدنشان شناخته می شوند و معمولا علاقه و تمایلی به درگیری با سایر موجودات ندارند اما اگر احساس خطر نمایند گاز می گیرند. سه مورد از هر چهار مورد گاز گرفتن این مار بی خطر است؛ چرا که تنها یک چهارم این مارها سمی اند اما همان یک چهارمی که زهرآگین هستند، سمی ترین مارهای دنیا شناخته می شوند زیرا بیشترین اندازه زهر را دارند. چند میلی گرم از سم این مار کافیست تا هزاران نفر را از پای در بیاورد. قطعا Belchers Sea Snake سمی ترین مار دنیا است اما زیاد هم نگران نباشید به لطف رفتار نسبتا آرامشان و اینکه تنها یک چهارم از این مارها سمی اند احتمال خطر اندک است. به یاد داشته باشید که این گونه از مارها در اقصی نقاط دنیا یافت می شوند پس ظاهر آنها را به خاطر داشته باشید و سعی کنید که در روبروه با آنها به هیچ وجه یک تهدید محسوب نشوید!

مار زنگی (Rattlesnake)

هنگامی که به سمی ترین مارهای کره زمین فکر می کنید، بی شک نام مار زنگی به ذهنتان خطور خواهد نمود. این گونه از مارها در سراسر قاره آمریکا به فراوانی یافت می شوند و در اصل نوعی افعی هستند. بدیهی است که نام این گونه از مارها به دلیل وجود قطعه ای زنگوله مانند در انتهای دمشان است که صدای خاص و متمایزی فراوری می نماید. مار زنگی خود به گونه های مختلفی تقسیم می گردد که گاز گرفتن یا به اصطلاح نیش تمام گونه های آن احتمال منجر شدن به مرگ را دارد. بعلاوه زهر این مارها توانایی آسیب زدن شدید به اعضای بدن را دارد و حتی ممکن است باعث از دست رفتن دائمی عضوی از بدن گردد. گونه ای خاص از مارهای زنگی که Eastern Diamondbacks یا مار زنگی پشت الماسی نام دارد سمی ترین مار زنگی است.

Death Adder

Death Adder بیشتر از بقیه منطقه ها، در استرالیا یافت می گردد. این گونه از مارها شدیدا سمی بوده و زهر آنها می تواند منجر به فلج شدن، ایست تنفسی و مرگ در عرض شش ساعت گردد. با درمان و رسیدگی سریع به نیش این مار، می توان از مرگ و آسیب های جدی دیگر جلوگیری کرد؛ اما بدون درمان، حدود 50% از گزیدگی ها منجر به مرگ خواهد شد. جالب است بدانید که این گونه از مارها گاها مارهای دیگر را هم شکار می نمایند!

تایپان خاکی

در حالی که زهر تایپان خاکی در مقایسه با مار Belchers Sea Snake به هیچ وجه قابل قیاس نیست، اما با این حال بسیار احمقانه خواهد بود اگر قدرت کشندگی تایپان را دست کم بگیریم! اندازه زهری که در یک گاز گرفتن این مار مصرف می گردد می تواند 100 نفر را از پا در بیاورد. با این حال نگران نباشید؛ تایپان ها معمولا از درگیری با انسان ها خودداری می نمایند و احتمال برخورد با این گونه مارها و مورد حمله قرار گرفتن به وسیله آن ها بسیار کم خواهد بود اما با این وجود همچنان خطر این مارها را جدی بگیرید.

Eastern Brown Snake

این گونه از مارها جزو آن دسته از مارهایی قرار می گیرند که همواره تهاجمی عمل می نمایند و به هیچ وجه آرام نیستند. این گونه از مارها بیشتر در استرالیا یافت می شوند. این نکته را همواره مد نظر داشته باشید که مارهای ایسترن براون تنها در نقاط دور افتاده زندگی نمی نمایند بلکه می توان آن ها را در شهرها و در میان جمعیت و شلوغی نیز یافت. اگر این مار کسی را به عنوان تهدید ببیند، او را تا خارج از محدوده خودش تعقیب خواهد نمود و اگر مار از امنیت خودش اطمینان کامل نداشته باشد نیش می زند. اگر کار به آنجا کشیده شد، مار در طول یک حمله خود چند بار هدف خود را گاز خواهد گرفت. کمتر از نصف مارهای ایسترن براون سمی هستند اما زهر گونه های سمی آن موجب فلج شدن یا مرگ می گردد. مارهای ایسترن براون را می توان به دلیل نزدیکی بیش از حدشان به جمعیت و مردم و بعلاوه تهاجمی بودن بیش از حدشان، خطرناک ترین مارهای دنیا دانست!

Blue Krait

این گونه از مارها شاید زیاد شناخته شده و مشهور نباشند اما بد نیست بدانید که زهر آن شانزده برابر مار کبرا قوی است و پادزهر خاص و مشخصی هم برای زهر این گونه مار وجود ندارد که همین مسئله این مار را به یکی از تهدیدهای خطرناک تبدیل می نماید. اما خوشبختانه از سویی دیگر، این گونه از مارها تمایلی به درگیری و مهاجم بودن ندارند و بیشتر شب ها به بیرون می آیند که همین مسئله عدم رو در رویی با آنها را افزایش می دهد.

مامبای سیاه

مامبای سیاه (Black Mamba) اغلب در آفریقا یافت می گردد. اندازه زهری که از یک بار گاز گرفتن مامبای سیاه خارج می گردد قادر است تا ده نفر را از پا در بیاورد (حتما با خود می گویید فقط ده نفر؟ هنوز در فکر اندازه زهر آن مار آبی هستید مگر نه؟). مامبای سیاه سرعتی معادل 20 کیلومتر بر ساعت دارد که همین ویژگی این مار را به سریع ترین مار دنیا تبدیل می نماید. مامبای سیاه نیز همچون مار ایسترن براون در یک بار حمله به دفعات گاز می گیرد و اگر درمان و رسیدگی صورت نگیرد، نتیجه صد در صد مرگ خواهد بود. دلیل نامگذاری این مار به دلیل رنگ کامل مشکی داخل دهانش است.

مار ببری

این گونه از مارها، مارهای بومی استرالیا به شمار می آیند و تشخیص دادن آنها به دلیل رنگ مشکی و زردشان بسیار آسان خواهد بود. گاز گرفتن یا به اصطلاح نیش زدن این مار بسیار دقیق خواهد بود و زهر آن هم بسیار قوی است. اگر پس از گزیدگی تا مدت زمان چهل و پنج دقیقه درمان و رسیدگی صورت نگیرد نتیجه به مرگ ختم خواهد شد.

کبرای فیلیپینی

مارهای کبرای فیلیپینی به دلیل گردن پهنشان به سادگی قابل تشخیص هستند. در حالی که ظاهر مار کبرا ترسناک است و وحشت بسیار زیادی ایجاد می نماید، اما بیشتر مارهای کبرا آنقدری سمی نیستند که بتوانند جایگاهی در فهرست ما پیدا نمایند. اما کبرای فیلیپینی می تواند! کبرای فیلیپینی بسیار مار خطرناکی خواهد بود. زهر این مار بسیار قوی و کشنده است و خطر اصلی از جایی شروع می گردد که متوجه می شویم این مار به هیچ وجه لازم نیست برای حمله نیش بزند. تنها کاری که ضروری است انجام دهد پاشیدن زهر خود به طرف هدف است. درست است؛ کبرای فیلیپینی می تواند زهرش را به سمت طعمه یا هدف بپاشد و قادر است این کار را در فاصله 3 متری هم انجام دهد و همچنان زهر به هدف اصابت کند! زهر این مار می تواند موجب فلج شدن بگردد و پس از سی دقیقه منجر به مرگ خواهد شد.

مار جعفری

مار جعفری که در اصطلاح به مار افعی فلس اره ای (Saw Scaled Viper) هم معروف است، معمولا در شرق دور و خاورمیانه یافت می گردد و معمولا در تاریکی زندگی می نمایند. خطر اصلی در خصوص این خزنده مرگبار این است که زهر آن بسیار دیر و آهسته اثر می گذارد به همین خاطر ممکن است فرد گزیده شده در پی درمان نرود. رسیدگی و درمان صحیح می تواند از مرگ در اثر زهر این مار جلوگیری کند اما در صورتی که درمان انجام نگردد، شخص گزیده شده به صورت کاملا آهسته و دردناک در طول دو یا چهار هفته جان خود را از دست می دهد. به یاد داشته باشید که مارهای جعفری در ایران هم وجود دارند و حتما خطر آنها را جدی بگیرید.

حال شما خطرناک ترین و سمی ترین مارهای دنیا را می شناسید. برخی از آنها (همچون مار Blue Krait) بسیار آرام هستند و دوری از آنها بسیار ساده و آسان خواهد بود. در حالی که برخی دیگر همچون مار ایسترن براون بسیار تهاجمی هستند تا حدی که ممکن است در وسط یک شهر شلوغ به سراغ شما بیایند و تهاجمی عمل نمایند. برخی از مارها به دلیل سرعت زیاد و تهاجمی بودنشان خطرناکند. برخی دیگر به خاطر فراوانی و شایع بودنشان خطرناکند و برخی دیگر هم به دلیل کشنده بودن زهرشان خطرناک هستند. همانطور که خواندید، بیشتریت مارها تهاجمی نیستند و اگر کاری با آنها نداشته باشیم و یک تهدید برایشان محسوب نشویم با انسان کاری نخواهند داشت و حمله نخواهند کرد و حتی در صورت حمله مارها و گزیده شدن، با رسیدگی و درمان به موقع می توان از خطرهای جدی جان سالم به در برد.

نظر شما در خصوص مارهای سمی و خطرات آنها چیست؟ نظرات خود را با خبرنگاران در میان بگذارید.