دارو هایی که می توانند برای سالمندان خطرناک باشند - مجله جهانگیر

لیستی از دارو ها به نام Beer criteria وجود دارند که نسبت به خیلی از دارو هایی که معمولا برای افراد سنین بالاتر تجویز می شوند هشدار می دهد. دارو هایی که در ادامه از آن ها نام می بریم می توانند برای افراد سالمند بی نهایت خطرناک باشند.

زوپیکلون (Lunesta)

خیلی از دارو ها هستند که بیخوابی را درمان نموده و به افراد یاری می کنند بهتر و بیشتر بخوابند. اما شواهد کمی وجود دارد که نشان بدهد افراد سنین بالا از دارو هایی مانند زوپیکلون سود می برند. این دسته از دارو ها خاصیت اعتیاد آور بر بدن دارند و می توانند سبب سرگیجه و اختلال حواس شوند. دارو هایی مانند زوپیکلون اگر همراه با سایر دارو های تجویزی مصرف شوند می توانند خطرناک تر هم باشند.

نکسیوم (Nexium)

خیلی از افراد با سوزش معده و ریفلاکس اسید معده به مری دست و پنجه نرم می کنند و آمار مبتلایان به این بیماری با توجه به رژیم های غذایی نادرست و ناسالمی که رواج دارند رو به افزایش نیز هست.

نکسویم و سایر دارو های مهار کننده پروتون پمپ می توانند سبب کمبود مواد مغذی، اسهال شدید و آسیب کلیوی شوند. با پیر شدن ارگان های بدن، از کارآمدی آن ها کاسته خواهد شد؛ بنابراین هر دارویی که می تواند به کلیه ها آسیب بزند، باید با احتیاط مصرف گردد، حتی اگر بدون احتیاج به نسخه پزشک فروخته گردد.

سلبرکس (Celebrex)

اطلاعات ضد و نقیضی درباره سلبرکس (برای درمان ورم مفاصل) وجود دارد. این دارو سالیانه برای 11 میلیون نفر تجویز می گردد. سلبرکس دارویی است که پزشکان آن را برای آرتروز و درد های حاد تجویز می کنند و از عوارض جانبی جدی آن می توان به خطر بسیار زیاد حمله قلبی اشاره نمود.

حتی انجمن قلب آمریکا هشدار داده افراد با مصرف داروی سلبرکس، در معرض حمله قلبی خواهند بود. بیشتر بیماران مبتلا به آرتروز، در سنین بالا هستند که همین نیز عاملی برای مستعد بودن جهت حمله قلبی است.

لیبریوم (Librium)

یکی از عوارض جانبی داروی لیبریوم مانند سایر دارو های ضد اضطراب مثل والیوم و کلونوپین، شامل لرزش و عدم تعادل می گردد.

افراد بالای 50 سال، بیشتر از بقیه در معرض شکستگی های استخوان در اثر افتادن و زمین خوردن هستند که اغلب به دلیل احساس سرگیجه و لرزش روی می دهد.

برای افراد سالمند، یک شکستگی استخوان می تواند آغاز مسائل و درد سر های جدی تر مانند احتیاج به بستری شدن در بیمارستان، آسیب و یا حتی ناتوانی جسمی باشد.

انالاپریل (Vasotec)

انالاپریل که برای فشار خون بالا تجویز می گردد، در صورتی که فشار خون تان خیلی بالا برود می تواند زندگی تان را نجات بدهد. اما این دارو می تواند برای افراد بالای 50 سال خطرناک باشد.

عوارض جانبی داروی انالاپریل شامل فشار خون پایین، نقص عملکرد کبد و تورم لب ها، صورت و زبان می گردد. افراد سالمند به دلیل بالا بودن سن، در معرض مسائل کبد هستند، بنابراین پزشکان باید داروی دیگری برای این افراد تجویز کنند.

لیپیتور (Lipitor)

یکی از دارو هایی که معمولا برای سلامت قلب تجویز می گردد لیپیتور است که برای کاهش کلسترول بد و افزایش کلسترول خوب کاربرد دارد. اما این دارو می تواند مسائل عصبی، عضلانی و تعادلی ایجاد کند که تا مدت های طولانی باقی بمانند. لیپیتور به مرور زمان می تواند سبب مسائلی در حافظه شده و همین، مصرف لیپیتور را برای افراد سالمند خطرناک می نماید.

آواندیا/ آکتوس (Avandia/Actos)

افراد مبتلا به دیابت احتیاج حیاتی دارند که قند خون شان کنترل و مدیریت گردد. آن ها تقریبا همواره به دارو احتیاج دارند، اما برخی از این دارو ها می توانند در واقع بیشتر مضر باشند تا مفید. آواندیا و آکتوس، ریسک نارسایی قلبی و سرطان مثانه را در افراد مبتلا به دیابت افزایش می دهند.

با افزایش سن، سلامت قلب و احتمال سرطان، نگران کننده تر می گردد. در ضمن افرادی که دیابت دارند، بواسطه این بیماری خود به خود در معرض هر دو بیماری، یعنی بیماری قلبی و سرطان مثانه، هستند.

Ambien

با بالا رفتن سن، خوابیدن مطمئنا راحت تر و بی دردسرتر نمی گردد. اما افراد سنین بالاتر در استفاده از دارو های آرامبخش باید بیشتر احتیاط کنند. این دارو ها می توانند سبب صدمات ذهنی، از دست دادن تعادل، راه رفتن در خواب، اپیزود هایی از سایکوز (روانپریشی) و از دست دادن حافظه شوند. دارو های آرامبخش می توانند به سلامت افراد بالای 50 سال آسیب بزنند.

میراپکس (Mirapex)

میلیون ها نفر با بیماری پارکینسون زندگی می کنند و میراپکس (پرامیپکسول) یکی از داور هایی است که معمولا برای درمان رعشه تجویز شده و به بیماران یاری می نماید راحت تر حرکت کنند. متاسفانه این دارو می تواند سبب توهم، افت ناگهانی فشار خون و خواب آلودگی ناگهانی گردد. همین عوارض می توانند خطر بر زمین افتادن و اختلال حواس را ایجاد کنند.

دارو های ضد التهاب غیراستروئیدی (NSAIDs)

افراد معمولا از دارو های ضد التهاب غیراستروئیدی به طور نادرست و بیش از اندازه استفاده می کنند. این دسته از دارو ها که به دلیل عدم احتیاج به نسخه پزشک به راحتی به فروش می رسند و در تمام داروخانه ها موجودند، شامل ایبوپروفن، ناپروکسن و آسپرین می شوند.

شاید گهگاه استفاده کردن از دارو های ضد التهاب غیراستروئیدی (بدون تداخل با دارو های دیگر) ضرری نداشته باشد، اما نباید با کورتیکواستروئیدها، دارو های ضد انعقاد خون و یا دارو های آنتی پلاکت مصرف شوند.

مسئله این است که بیشتر افراد سالمند، دارو هایی مصرف می کنند. استفاده نادرست از دارو های ضد التهاب غیراستروئیدی می توانند سبب خونریزی گوارشی، زخم معده و سوراخ شدن معده شوند.

کلونوپین (Klonopin)

کلونوپین که به نام کلونازپام نیز شناخته می گردد به تنظیم سیگنال های عصبی در مغز یاری می نماید. این دارو معمولا برای یاری به افرادی که دچار حملات پانیک یا تشنج هستند کاربرد دارد.

این دارو می تواند سبب سرگیجه گردد. هنوز معلوم نیست که آیا کلونوپین اصلا برای افراد سالمند تاثیری دارد یا نه. اما چیزی که معین است، تاثیرات آرامبخشی این داروست که می تواند برای افراد بالای 50 سال خطرناک باشد.

انسولین (استفاده با مقیاس متغیر)

دیابت می تواند منجر به عوارضی مانند نابینایی، نارسایی ارگانی، قطع عضو و حتی مرگ گردد. مدیریت دیابت با انسولین، اغلب ضروری و نجات دهنده از مرگ است.

متاسفانه، برخی از پزشکان انسولین با مقایس متغیر در دوز برای بیمار تجویز می کنند. یعنی شما بر اساس دوز هایی از پیش معین شده برای طیف های قند خون، به خودتان انسولین می دهید که می تواند سبب بالا و پایین شدن دوز انسولین در بدن گردد. در افراد مبتلا به دیابت که در سنین بالاتر هستند، به هیچ عنوان نباید از انسولین با مقیاس متغیر استفاده گردد.

هورمون های رشد

برخی از افراد به امید اینکه احساس جوانی و شادابی کنند سراغ هورمون های رشد می فرایند. اما این کار می تواند عوارض جانبی خطرناکی برای افراد در سنین بالا داشته باشد.

واکنش های منفی شامل اِدم (ورم)، درد مفاصل، سندرم تونل کارپال، ژینکوماستی و اختلال در قند خون ناشتا می گردد. هورمون رشد فقط در صورتی برای افراد سالمند تجویز می گردد که غده هیپوفیزشان برداشته شده است.

فلکسریل (Flexeril)

خیلی از افراد سالمند به دلیل درد های عضلانی ناشی از افزایش سن، از دارو های شُل کننده عضلات استفاده می کنند. اما با بالا رفتن سن، تاثیرات این دارو تغییر می نماید.

افراد سالمند به دلیل عوارض جانبی آنتی کولینرژیک، نمی توانند شل کننده های عضلات را به خوبی تحمل کنند. فلکسریل به دلیل تضعیف عضلات می تواند خطر شکستگی استخوان را افزایش بدهد. از دیگر عوارض جانبی این دارو، آرامبخشی است که می تواند سبب سرگیجه و افتادن گردد.

بنادریل (Benadryl)

بنادریل که یک داروی موجود در پیشخوان داروخانه هاست، یکی از اولین آنتی هیستامین هایی است که ساخته شد. در بیشتر موارد بنادریل خطری ندارد. اما عوارض جانبی آن، اختلال حواس، سرگیجه، خشکی دهان و یبوست است که می تواند با افزایش سن، شدت بگیرد، مخصوصا اگر به عنوان یک آرامبخش مصرف گردد.

مقاومت نسبت به بنادریل خیلی زود اتفاق می افتد که می تواند باعث گردد فرد، دوز مصرفی خود را بیشتر و بیشتر کند (اما همچنان در موارد واکنش های شدید آلرژیک، بنادریل تجویز می گردد).

منبع: cheatsheet