خاطره بازی یلدایی با عمو فیتیله ای ، وقتی دستان مامان ملکه اناری می شد! ، دورهمی شب چله با همسایه های نازی آبادی - مجله جهانگیر

خبرنگاران - رضا نیکنام : محمد مسلمی مجری محبوب برنامه های کودک و نوجوان که به عمو فیتیله معروفیت دارد، از حال و هوای شب چله در ایام قدیم صحبت می کتد. او که بیشتر عمرش را در محله نازی آباد گذرانده، هنوز با خاطرات شیرین آن دوران زندگی می نماید و یکی از سرگرمیاتش این است که برای دیگران تعریفشان کند.

خواندنی های بیشتر را اینجا دنبال کنید

شب یلدا در حیاط همسایه ها فرش می انداختیم

مسلمی، ما را به ایام قدیم و زمانی که نوجوانی 10- 11 ساله بود می برد: تا جایی که یادم هست، خیلی از شب های چله را در حیاط خودمان و همسایه مان بودیم. این کار نوبتی بود؛ یک سال ما و سال بعدی همسایه های دیوار به دیوارمان. فرش بزرگی را در حیاط خانه پهن می کردیم و هر کس در گوشه ای می نشست. سرگرمی بچه ها تاب بازی کنار درختان حیاط بود و مادرانمان مشغول طبخ و پخت غذای این شب. خوردن تنقلات که جای خودش را داشت. آنقدر می خوردیم که دل درد سراغمان می آمد و دست آخر با غرغر و چای و نبات مادربزرگمان خوب می شد.

مادرم در همه حال به فکر همسایه ها بود

مسلمی، از قوانین میهمانی شب چله در خانه خودشان حرف می زند که با خواندن آن می توان حس همسایه داری در تهران قدیم را بهتر متوجه شد: مادرم حاجیه خانم ملکه مسلمی به تعداد همسایه های دیوار به دیوار، اعضای خانواده و میهمان ها انار سرخ و آبدار می خرید. کلی وقت می گذاشت تا انارها را دون کند. آن وقت دانه های انار را داخل پیاله می ریخت. مادرم خیلی برای این کار زحمت می کشید و به همین علت رنگ دستش عوض می شد اما می گفت دورهمی شب چله با همسایه و اقوام ارزش این چیزها را دارد.

مجری برنامه کودک و نوجوان سیما به یک رسم ماندگار هم اشاره کوتاهی می نماید: مامان ملکه، خیلی به فکر همسایه ها بود. برای همین هر سال در این شب تعدادی پیاله پر از دانه های انار کنار می گذاشت و خودش با احترام در خانه شان می برد، چون عقیده داشت اینها حق همسایه است.

آقا جون برای بچه ها قصه می گفت

پدر مجری برنامه کودک و نوجوان، حاج نورالدین مسلمی آهنگر محله بود و از این راه امرار معاش می کرد. مسلمی عقیده دارد که آن ایام، سفره خانه به برکت زحمت و کوشش پدر برکت فراوانی داشت: در هفته خانه مان از میهمان پر بود. میهمانی شب چله هم جای خودش را داشت، معمولا در این شب جای خالی در حیاط و اتاق خانه مان پیدا نمی شد. به قول معروف پدرم باید هیئتی کنار هم می نشستیم. شب های چله شنیدن قصه های آقا جون لذت دیگری داشت. از حسن کچل و چهل سارق بغداد تا داستان های شیرین شاهنامه.

صورتم را با زغال سیاه می کردم

مسلمی از همان دوران کودکی به هنر تئاتر و نمایش علاقه داشته: گاهی وقت ها اگر مراسم و جشنی بود، مثل شب چله یا چهارشنبه سوری و ... می رفتم از مغازه محله مان چند تکه زغال می خریدم و صورتم را سیاه می کردم تا سیاه بازی اجرا کنم. تماشاچی این برنامه معمولا دوستان همسن و سال، همسایه ها و کسبه محل بودند. هنوز هم وقتی به محله می آیم، اهالی از آن وقت ها حرف می زنند و مرا به یاد آن روزهای شیرین می اندازند.

این هنرمند جنوب شهری، در سرانجام خاطره بامزه ای تعریف می نماید که شیرینی شب چله را برایتان دوچندان کند: روزی در یکی از برنامه ها عروس و داماد جوانی به من نزدیک شدند و گفتند: هفته قبل مادربزرگمان باید برای عمل جراحی به اتاق عمل می رفت، اما اجازه نمی داد و می گفت امروز آدینه است و فیتیله ای ها برنامه دارند، باید اول این برنامه را ببینیم و بعد به اتاق عمل بروم.