نحوه سرمایه گذاری در بورس - مجله جهانگیر

منظور از روش مستقیم این است که سرمایه گذار با افتتاح حساب نزد کارگزاری ها به صورت مستقیم اقدام به خرید و فروش سهم کند. روش مستقیم به دلیل ماهیت نوسانی بورس احتیاج به مهارت بالایی دارد؛ و هم چنین احتیاجمند روحیه ای ریسک پذیر می باشد.

اما در روش غیرمستقیم، سرمایه گذار مدیریت سرمایه خویش را به افراد متخصص و باتجربه واگذار می نماید. در حال حاضر دو روش رسمی سبدگردانی اختصاصی، صندوق سرمایه گذاری مشترک و حساب های مشاوره ای جهت مدیریت سرمایه گذاری در بورس اوراق بهادار وجود دارد.

سرمایه گذاری مستقیم و غیرمستقیم در بورس می تواند با روش های زیر صورت پذیرد:

• سرمایه گذار خود به تحلیل بازار پرداخته و سهام مدنظر خود را انتخاب کند.
• با استفاده از مشاوره اقتصادی سهام مدنظر خود را انتخاب کند.
• از هدایت کارگزار خود استفاده کند.
• سهام سبد های سرمایه گذاری را خریداری کند.
• برگه های مشاع صندوق های سرمایه گذاری تهیه کند.
• سهام با اختیار معامله بخرد.
• قرارداد سبدگردانی با شرکت های مشاوره به امضا برساند.

و...

برای آغاز سرمایه گذاری به صورت مستقیم باید مراحل زیر را طی کنیم:

از کجا آغاز کنیم؟

پس از کسب دانش لازم در ارتباط با نحوه خرید و فروش سهام برای سرمایه گذاری در بورس اولین قدم دریافت کد معاملاتی از کارگزاری هاست. هیچکس نمی تواند بدون مراجعه به کارگزاری رسمی و دریافت کد معاملاتی در بورس خرید و فروش سهام انجام دهد.

کارگزاری چیست؟

در گام اول بهتر است بدانید کارگزاران اشخاصی حقیقی یا حقوقی هستند که نقش واسطه بین خریدار و فروشنده را در بازار بورس بازی می نمایند. آن ها در این نقش وظیفه یافتن خریدار برای فروشنده و فروشنده برای خریدار را برعهده دارند. به عبارتی آن ها عامل تطابق عرضه و تقاضا هستند و به دو دسته خصوصی و دولتی تقسیم می شوند. خرید و فروش سهام شرکت های بورسی در بازار، فقط توسط کارگزاران رسمی سازمان بورس اوراق بهادار امکان پذیر است.

کدام کارگزاری مناسب من است؟

سرمایه گذاران دائمی و عظیم بورس هر کدام با کارگزار معینی کار می نمایند. به غیر از کارگزارانی که به تازگی مجوز مشاوره و سبدگردانی دریافت نموده اند، سایر کارگزاران اجازه ارائه مشاوره به سرمایه گذاران را دارند. اما نکته مهم این است که برای آن ها تفاوت نمی نماید سرمایه گذار چه سهمی بخرد و بفروشد. آن ها تنها کارمزد خود را دریافت خواهندکرد. در نتیجه این سرمایه گذار است که باید با توجه به خواسته خود از بورس کارگزار خود را انتخاب کند.

قابلیت انجام سریع سفارش مشتری، داشتن اطلاعاتی مربوط و کافی، داشتن سیستم های داخلی مناسب و حجم سرمایه گذار از جمله مهم ترین معیار ها برای انتخاب کارگزار است.

در انتخاب کارگزار باید دقت کرد که برای چه مقدار سرمایه کار می نماید و آیا سرمایه ما در حدی است که کارگزار آن را جدی بگیرد. اصولا کارگزاران به نسبت حجم سرمایه افراد، آن ها را در اولویت قرار می دهند. به فرض کارگزاری که بیشتر مشتریانش دارای سرمایه های بیش از یک میلیارد ریال باشند، برای سرمایه گذار با سرمایه 100 میلیون ریال مناسب نیست.

معیار انتخاب کارگزار

• قابلیت انجام سریع سفارش مشتری
• زیرساخت های مناسب برای معاملات آنلاین
• داشتن اطلاعات مربوط و کافی جهت مشاوره
• داشتن سیستم های اطلاعاتی و کنترلی مناسب

و....

وظایف کارگزار

• انجام معامله
• اداره حساب سرمایه گذاری اشخصاص
• مشاوره و هدایت و معرفی شرکت برای پذیرش در بورس

و...

خرید و فروش سهم به سه روش حضوری، اینترنتی و آنلاین امکان پذیر است

خرید سهام به صورت حضوری

سرمایه گذار با ارائه مدرک شناسایی (اصل کارت ملی و شناسنامه) و فیش وجه واریزی به حساب کارگزاری به تکمیل فرم دستور خرید اقدام می نماید. چنانچه کارگزار بتواند سفارش خرید را انجام دهد، بعد از انجام معامله، برگه سپرده سهام صادر می گردد و سرمایه گذار می تواند با مراجعه به کارگزاری و ارائه رسید خرید، برگه سپرده را دریافت کند.

فروش سهام به صورت حضوری

سرمایه گذار با ارائه مدارک شناسایی، برگه سپرده سهم و تکمیل فرم درخواست فروش، می تواند برای فروش سهام خود اقدام کند. چنانچه شخصی بخواهد سهام خود را به وسیله کارگزاری دیگری به غیر از کارگزاری خریدار به فروش برساند، باید فرم کارگزار ناظر را نیز تکمیل کند.

طبق قانون سهامدار اجازه دارد سهام خود را از هر کارگزاری بخرد، ما برای فروش آن تنها به وسیله کارگزار ناظر خود می تواند اقدام کند. سه روز کاری بعد از فروش سهام، امکان واریز وجه حاصل از فروش به حساب سرمایه گذار وجود دارد.

ارسال سفارش به صورت اینترنتی

در این روش سرمایه گذار با ارائه مدارک هویتی، انعقاد قرارداد و دریافت نام کاربری و کلمه عبور، امکان دسترسی به ارسال سفارش اینترنتی را خواهدداشت. سرمایه گذار با دسترسی اینترنتی، قادر است فرم های در خواست خرید و فروش را به صورت اینترنتی تکمیل و برای کارگزاری ارسال کند. واریز وجه به حساب کارگزاری قبل از ارسال سفارش خرید و ارائه برگه سپرده سهام قبل از ارسال سفارش فروش الزامی است.

کارگزار پس از دریافت سفارش، صحت آن را آنالیز و در صورت تایید، سفارش را جهت اجرا به سیستم معاملات ارسال می نماید. سرمایه گذار در هر ساعت از شبانه روز می تواند دستور خرید و فروش اینترنتی خود را ارسال کند تا به وسیله کارگزاری در ساعات معاملات اجرا گردد.

معاملات آنلاین

در این روش سرمایه گذار جهت ارسال سفارش مستقیما به هسته معاملات متصل می گردد. به منظور افتتاح حساب معاملات آنلاین، متقاضی آموزش های لازم را دریافت می نماید و پس از اینکه صلاحیت ایشان توسط کارگزاری به وسیله اخذ آزمون تایید شد، سرمایه گذرا با انعقاد قرارداد و دریافت نام کاربری و رمز عبور به سیستم معاملات آنلاین دسترسی می یابد. ارسال سفارش توسط سامانه معاملات آنلاین از ساعت 8:30 الی 12:30 امکان پذیر است.

نحوه سرمایه گذاری غیرمستقیم در بورس

دو روش مرسوم در بورس برای سرمایه گذاری غیرمستقیم خرید واحد های سرمایه گذاری و ایجاد سبد اختصاصی توسط شرکت های سرمایه گذاری است. در ادامه به شرح صندوق های سرمایه گذاری و سبد اختصاصی می پردازیم.

صندوق سرمایه گذاری چیست؟

صندوق های سرمایه گذاری که عمدتا توسط کارگزاران رسمی بورس تاسیس می گردد، زیر نظارت سازمان بورس و با مدیریت افراد متخصص، فعالیت نموده و وجوهی را که سرمایه گذاران در اختیار آن ها قرار می دهند، در سبد متنوعی از سهام و سایر اوراق بهادار سرمایه گذاری می نمایند، بنابراین، بازده مناسب تری را نصیب سرمایه گذاران می نماید و ریسک سرمایه گذاری در بورس را برای غیرحرفه ای ها، کاهش می دهند.

سبدگردانی چیست و چه مزایایی برای سرمایه گذاران دارد؟

سبدگردانی فرایندی است که طی آن فرد خبره در امر سرمایه گذاری براساس خصوصیات، سطح ریسک پذیری و سرمایه هر سرمایه گذار، سبدی مناسب برای او تشکیل داده و به صورت مستمر بر آن نظارت و اعمال مدیریت می نماید. همچنین، با توجه به تغییر عوامل اثرگذار بر محیط سرمایه گذاری، تصمیمات لازم در جهت رسیدن به اهداف سبد و افزایش ارزش آن از طرف مدیر اتخاذ می گردد.

مزیت عمده سبدگردانی در استفاده از توان حرفه ای مدیر سبد و مشاوره های تیم مدیران سرمایه گذاری است. این مسئله باعث می گردد که تمام تصمیمات گرفته شده با دقت و آنالیز لازم روی گزارش های اقتصادی و اخبار بازار سرمایه به انجام برسد و درواقع ارجحیت و تمایز سبدگردانی نسبت به سرمایه گذاری انفرادی یا به وسیله سایر نهاد های بازار سرمایه در همین نکته نهفته است.

تفاوت سبدگردانی با سرمایه گذاری در صندوق چیست؟

همان طور که اشاره شد، در فرایند سبدگردانی برای هر یک از سرمایه گذاران، به صورت جداگانه سبدی تشکیل می گردد که ترکیب آن با توجه به سطح ریسک پذیری سرمایه گذار معین و نظرات شخصی او در خصوص سرمایه گذاری درنظر گرفته می گردد. این یک تفاوت مهم در سبدگردانی است و سرمایه گذار در این حالت مالکیت مستقیم بر دارایی های سبد خود دارد، اما در صندوق ها این مالکیت مشاع است.

در بعضی موارد این مسئله می تواند مزیت بسیار مهمی برای سرمایه گذاران باشد. از طرف دیگر، در صندوق ها، سرمایه گذار به صورت مستقیم اختیار اعمال نظر در ترکیب دارایی های صندوق را ندارد. از این پس، سبدگردانی ساختاری منسجم تر، دقیق تر و در عین حال منعطف تر و منصفانه تر با در نظر دریافت خصوصیات فردی مشتری را به وی پیشنهاد می دهد. کارمزد ها و ساختار هزینه ای مناسب تر هم از دیگر مزایای سبدگردانی در قیاس با صندوق هاست.